Kwas salicylowy, a glikolowy - na jakie dolegliwości skórne pomogą?

Ten tekst przeczytasz w 6 minut.

Alfa – hydroksykwasy - jakie działanie wykazują na skórę?

AHA - Alfa – hydroksykwasy to składniki szczególnie popularne w produktach złuszczających, dlaczego? W wielu badaniach wykazano ich pozytywny wpływ na przebieg procesu odpowiedzialnego za tworzenie się nowych komórek skóry, a także wpływ na rozluźnienie martwego naskórka, co ułatwia jego usunięcie.

Kosmetologiczne efekty działania AHA normalizują proces złuszczania warstwy rogowej naskórka (stratum corneum), co prowadzi do wzrostu plastyczności, a także zmniejszenia się formowania i odrywania suchych łusek na powierzchni skóry - czyli potocznie zwanych “suchych skórek”. Cieńsza warstwa rogowa naskórka jest bardziej elastyczna i zwarta.

W przeprowadzonych dotychczas badaniach potwierdzono również wysoką skuteczność alfa hydroksykwasów w usuwaniu przebarwień skóry, a jest to możliwe poprzez hamowanie aktywności aminokwasu - tyrozynazy – czyli kluczowego składnika, który wpływa na powstawanie melaniny, czyli naturalnego barwnika w skórze.

Preparaty zawierające AHA w niższym stężeniu powodują zmniejszenie spójności martwych komórek naskórka i inicjują ich złuszczanie się oraz ścieńczenie wierzchniej warstwy skóry. Niewielkie podwyższenie stężenia alfa-hydroksykwasu powoduje także rozluźnienie wiązań między komórkami znajdującymi się w niższych warstwach skóry i ułatwia zatrzymanie wody, co prowadzi do mniejszego rogowacenia naskórka.

Poprawa nawodnienia skóry jest wynikiem zmniejszenia przeznaskórkowej utraty wody – TEWL. Pomimo ścieńczenia warstwy rogowej naskórka po regularnym stosowaniu AHA zwiększa się odporność bariery skórnej na działanie drażniące środków chemicznych. Warstwa rogowa naskórka po zastosowaniu AHA staje się cieńsza, bardziej zwarta, lepiej odbija światło i zapewnia większą odporność na uszkodzenia spowodowane działaniem drażniącym surfaktantów - silnych środków myjących.

Przedstawiciel kwasów AHA - kwas glikolowy

Najczęściej stosowanym kwasem owocowym w kosmetyce i dermatologii jest kwas glikolowy, naturalnie występujący w soku trzciny cukrowej. Jego cząsteczka należy do najmniejszych, co tłumaczy jego łatwe i głębokie wnikanie do naskórka. Działanie tego kwasu owocowego na warstwę rogową powoduje osłabienie sił łączących martwe komórki naskórka, co prowadzi do specyficznego “odklejania się” warstw naskórka.

Mechanizm działania kwasu polega na hamowaniu aktywności enzymów tworzących lipidy – efektem tego jest zmiana polarności tworzonych związków, czyli stają się bardziej podatne na łączenie się z wodą niż z tłuszczami. Skutkuje to więc osłabieniem sił łączących komórki lub ich całkowitą utratę. Dzięki temu w procesie nie dochodzi do uszkodzenia samych komórek, a polega na ich rozluźnieniu, przez co proces złuszczania komórek zachodzi samoistnie. Tym samym kwas glikolowy otwiera drogę substancjom odżywczym, dostarczanym w następnej kolejności wraz z preparatami pielęgnacyjnymi.

Częste ekspozycje na kwasy owocowe mają korzystne działanie na skórę właściwą, czyli warstwę skóry znajdującą się pod naskórkiem - w niej znajdują się naczynia włosowate, gruczoły łojowe i potowe, a także cebulki włosów. Kwasy AHA powodują zwiększenie grubości tej warstwy skóry o około 25% bez wywoływania stanu zapalnego. Przy długotrwałym działaniu stymuluje odbudowę włókien sprężystych, które są odpowiedzialne za elastyczność skóry i pojawianie się zmarszczek.

Alfa - hydroksykwasy zwane także kwasami owocowymi znalazły szerokie zastosowanie w kosmetyce i leczeniu chorób skórnych. Już w stężeniu 1 – 2% AHA powoduje wygładzenie i odświeżenie skóry.

Wskazaniami do stosowania kwasów owocowych są:

• zaburzenia rogowacenia
• rybia łuska
• suchość skóry
• rogowacenie słoneczne
• zmarszczki posłoneczne
• zaburzenia barwnikowe
• powierzchowne blizny

BHA - Beta - hydroksykwasy, ich przedstawiciel - kwas salicylowy - działanie na skórę

Głównym przedstawicielem kwasów BHA jest kwas salicylowy. Naturalnym źródłem tego związku są kora wierzby i liście brzozy. Cechuje się lipofilnością, czyli możliwością rozpuszczania się w tłuszczach, co pozwala mu na łączenie się z naszym sebum, a więc większą koncentrację i przenikanie w obrębie gruczołów łojowych. Kolejną istotną właściwością jest zmniejszanie poziomu bakterii mającej ścisły związek z trądzikiem - Cutibacterium acnes (dawniej Propionibacterium acne). Pełni wówczas rolę czynnika przeciwłojotokowego i bakteriobójczego, dlatego preparaty z BHA są polecane dla skóry tłustej, mieszanej i skłonnej do niedoskonałości.

Kurację z użyciem beta-hydroksykwasów zawsze rozpoczyna się od skutecznego stężenia minimalnego, tj. 1% lub miejscowo 2%. Chociaż kwas salicylowy jest składnikiem miejscowym, jego cząsteczki są wystarczająco małe, aby wnikać głęboko w skórę, gdzie może skutecznie usuwać nagromadzony brud, sebum i inne niepożądane substancje z porów. Dzięki możliwości przenikania kwasu salicylowego w naskórek, czyni go to najlepszym wyborem dla każdego, kto ma skłonność do zatkanych porów i powiązanych problemów, takich jak trądzik i zaskórniki.

Przy prawidłowym i regularnym stosowaniu środki myjące, mogą oczyścić skórę do najgłębszego poziomu, jednak często wiąże się to z wymyciem lipidów z naskórka, co sprawia, że staje się on wysuszony. Jedną z korzyści płynących z kwasu salicylowego jest to, że chociaż jest on jednym z silniejszych beta-hydroksykwasów, przy prawidłowym stosowaniu nie ma takiego samego efektu wysuszenia skóry, jak inne podobne składniki. To sprawia, że jest to doskonały wybór dla każdego, kto ma cerę mieszaną lub cierpi na regularne wypryski.

O unikatowości kwasu salicylowego stanowi również fakt, że w odróżnieniu od wielu innych kwasów nie jest fotouczulający. Oznacza to, że można go stosować cały rok bez obaw o przebarwienia. Niektóre jego pochodne są wykorzystywane przy produkcji filtrów przeciwsłonecznych. Preparaty z kwasem salicylowym są także bardzo pomocne przy walce z rogowaceniem okołomieszkowym, ze względu na właściwości złuszczające oraz regulujące procesy złuszczania może pomóc przy walce z charakterystycznymi dla tej przypadłości czerwonymi krostkami (potocznie zwaną truskawkową skórą) czyniąc skórę gładką i jednolitą.

Można go stosować przy wielu rodzajach skóry, jednak najbardziej polecane jest zastosowanie go przy skórach borykających się z:

• trądzikiem zaskórnikowym,
• trądzikiem ze zmianami ropnymi i stanami zapalnymi,
• trądzikiem młodzieńczym,
• zanieczyszczoną skórą,
• problemem przetłuszczającej się skóry.

Kwas salicylowy, a kwas glikolowy - na jakie dolegliwości skórne pomogą?

Podsumowując, jak w przypadku każdego składnika, uzyskanie najlepszych rezultatów dla Twojej skóry może zależeć od wielu różnych czynników. Zarówno kwas salicylowy, jak i kwas glikolowy mogą mieć wpływ na polepszenie jej wyglądu. Można jednak stworzyć podział, w którym ukierunkujemy działanie tych dwóch kwasów:

• Ze względu na lipofilowość i korzyści przeciwzapalne, jakie może zaoferować kwas salicylowy, jest on polecany skórom przetłuszczającym się ze skłonnością do zaskórników i niedoskonałości, a także łojotoku. Zmniejsza również aktywne stany zapalne w obrębie skóry.
• Dla skóry suchej i normalnej skutecznym wyborem będzie kwas glikolowy, który reguluje złuszczanie naskórka, co prowadzi do jej uelastycznienia, a także zmniejsza formowanie się suchych skórek na jej powierzchni. Zwalcza również oznaki starzenia oraz przebarwienia.