Co niszczy mikrobiom skóry i jak go odbudować? Poradnik eksperta

Czy wiesz, że na Twojej skórze żyją miliardy mikroorganizmów, które tworzą niewidzialną tarczę ochronną? Mikrobiom skóry to Twój naturalny sojusznik w walce o zdrową, odporną cerę. Niestety, wiele codziennych nawyków może go niszczyć, prowadząc do podrażnień, suchości i nawracających problemów skórnych. Dowiedz się, co szkodzi mikrobiomowi i jak go skutecznie odbudować!
Pierwsza linia obrony – definicja i rola mikrobiomu
Mikrobiom skóry to zbiór milionów mikroorganizmów (głównie bakterii), które naturalnie żyją na jej powierzchni, tworząc niewidzialną, aktywną warstwę ochronną. Ich obecność jest całkowicie normalna, a co więcej niezbędna!
To nasza pierwsza linia obrony kluczowa dla zdrowia, odporności i wyglądu skóry. Kiedy mikrobiom jest w równowadze (mówimy wtedy o eubiozie), skutecznie wspiera on wszystkie procesy regeneracyjne i obronne.
Jego główną rolą jest:
Aktywna obrona przed patogenami – Pożyteczne bakterie konkurują o miejsce i pożywienie ze szkodliwymi drobnoustrojami. Ponadto, wytwarzają naturalne substancje antybakteryjne, które hamują rozwój patogenów.
Wsparcie szczelności bariery – Mikroorganizmy pomagają w utrzymaniu silnej bariery hydrolipidowej (warstwy ochronnej skóry), biorąc udział w produkcji lipidów i innych kluczowych budulców naskórka.
Utrzymanie optymalnego pH – Wytwarzanie kwasów organicznych pomaga utrzymać lekko kwaśne pH (około 5,5), które jest niezbędne dla zdrowia naskórka i nie sprzyja rozwojowi większości patogenów.
7 rzeczy, które niszczą mikrobiom skóry
Uszkodzenie mikrobiomu jest najczęściej skutkiem powtarzania nieświadomych błędów:
1. Agresywne środki myjące – Stosowanie silnych mydeł i detergentów (zwłaszcza z SLS/SLES) niszczy naturalne lipidy i zmienia pH skóry na zbyt zasadowe, a to daje przewagę złym bakteriom.
2. Zbyt częsta dezynfekcja – Ciągłe używanie płynów antybakteryjnych i silnych toników zabija wszystkie bakterie – również te dobre. Pusta przestrzeń na skórze zostaje szybko zajęta przez patogeny.
3. Słońce i smog – Promieniowanie UV oraz zanieczyszczenia powietrza (smog) wytwarzają w skórze szkodliwe wolne rodniki, które uszkadzają zarówno komórki skóry, jak i delikatne mikroorganizmy.
4. Zbyt mocne kuracje (kwasy i retinoidy) – Stosowanie tych składników w zbyt dużych dawkach lub za często fizycznie narusza naskórek i usuwa część mikrobiomu, osłabiając warstwę ochronną.
5. Ciągły stres i niewyspanie się – Długotrwały stres podnosi poziom kortyzolu (hormonu stresu), który wywołuje stan zapalny i zakłóca komunikację między skórą, a mikrobiomem.
6. Antybiotyki i leki – Leki przeciwbakteryjne (antybiotyki) silnie wpływają na równowagę bakterii w całym ciele, w tym na skórze.
7. Niewłaściwa dieta – Jedzenie dużej ilości cukru i przetworzonych produktów wywołuje stan zapalny w organizmie, co odbija się na skórze i osłabia jej mikrobiom.
Jak rozpoznać zaburzony mikrobiom skóry?
Jeśli Twoja skóra utraciła równowagę, wysyła jasne sygnały. Zwróć uwagę na te najczęstsze objawy dysbiozy mikrobiomu:
Wzrost nadwrażliwości: Kosmetyki, które wcześniej tolerowałaś, nagle wywołują pieczenie, rumień i podrażnienia.
Ciągłe podrażnienie i ściągnięcie: Skóra jest stale zaczerwieniona i odczuwasz dyskomfort, zwłaszcza po kontakcie z wodą.
Suchość: Mimo intensywnego nawilżania, skóra pozostaje szorstka i odwodniona. Woda ucieka z naskórka z powodu uszkodzonej bariery.
Nawracające stany zapalne: Nasilenie się i trudność w leczeniu trądziku, trądziku różowatego oraz zaostrzenia AZS.
Powolna regeneracja: Drobne uszkodzenia (np. skaleczenia, otarcia) goją się wolniej niż zwykle, co świadczy o osłabieniu naturalnych mechanizmów naprawczych.
ZOBACZ TAKŻE: 5 powodów, dla których warto włączyć ceramidy do pielęgnacji
5 kroków do odbudowy mikrobiomu skóry
Poznaj prosty plan, którego celem jest przywrócenie różnorodności i siły warstwy ochronnej!
Krok 1: Maksymalna delikatność w oczyszczaniu
Proces odbudowy musi zacząć się od wyeliminowania głównego problemu. Oznacza to bezwzględną rezygnację ze środków myjących zawierających silne detergenty, takie jak SLS i SLES, a także z produktów na bazie wysuszającego alkoholu. Postaw na łagodne produkty myjące bliskie naturalnemu pH skóry. Pamiętaj, że mycie ma usunąć brud, a nie naruszyć naturalną barierę.
Krok 2: Aktywne wsparcie (Pre-, Pro-, Postbiotyki)
Aby skutecznie przywrócić równowagę, musisz dostarczyć to, co najlepsze dla dobrych bakterii:
Prebiotyki (np. inulina) to pożywka, która selektywnie wspiera wzrost i aktywność pożytecznych bakterii.
Probiotyki, które stabilizują środowisko i działają jak komunikator, pomagając uspokoić skórę i redukować stan zapalny.
Postbiotyki (np. kwas mlekowy) to gotowe produkty metabolizmu bakterii, które regulują kwaśne pH i mają działanie uszczelniające naskórek.
Krok 3: Wzmocnienie bariery ochronnej
Mikrobiom nie może działać bez silnego naskórka. W tym etapie skupiamy się na dostarczeniu budulca. Kluczowe są ceramidy, które działają jak cement spajający komórki naskórka, czyniąc barierę szczelną. Równie ważna jest obecność pantenolu (prowitamina B5), ektoiny oraz wąkroty azjatyckiej (Centella Asiatica), która skutecznie redukuje zaczerwienienie i wspomaga regenerację uszkodzonego naskórka.
Krok 4: Minimalizm pielęgnacyjny
Odbudowa wymaga spokoju. Wprowadź zasadę: mniej znaczy więcej, aby ograniczyć liczbę stosowanych produktów. Twoja codzienna rutyna powinna składać się z zaledwie trzech elementów: łagodnego oczyszczania, kremu lub naprawczego serum (z ceramidami lub prebiotykami) oraz codziennej ochrony UV. Daj skórze czas na samoregenerację, unikając intensywnych, nowych kuracji.
Krok 5: Zmiana stylu życia
Pamiętaj, że skóra i mikrobiom silnie reagują na stan całego organizmu. Kortyzol (hormon stresu) jest wrogiem mikrobiomu. Zadbaj o sen i wybierz metodę na obniżenie napięcia. Na koniec: wesprzyj równowagę od środka: ogranicz cukier i produkty przetworzone. Włącz do diety produkty fermentowane (kiszonki) i dużo błonnika, który odżywia dobre bakterie w jelitach.
Rekomendacje produktowe
Delikatne oczyszczanie
Oczyszczanie nie może naruszać mikrobiomu, dlatego tutaj świetnie sprawdzi się nasz żel CLEANING ME SOFTLY. To formuła, która skutecznie usuwa zanieczyszczenia i nadmiar sebum, ale bez naruszania naturalnej bariery hydrolipidowej. Dzięki zawartości betainy nawilża, a ekstrakt z wąkroty azjatyckiej i pantenol działają kojąco i łagodzą podrażnienia, gwarantując miękkość i elastyczność bez uczucia ściągnięcia.
Aktywne serum i regeneracja
HYDRA RELIEF EXPERT to wodno-żelowe serum stworzone z myślą o intensywnym nawilżeniu i ukojeniu. To idealny wybór, ponieważ zawiera:
- Ekstrakt z wąkrotki azjatyckiej (3%) – koi podrażnienia i wspiera naturalne procesy regeneracyjne.
- Prebiotyki (2%) – aktywnie wzmacniają barierę ochronną skóry i wspierają jej mikrobiom.
- Kompleks kwasów hialuronowych (15%) – zapewnia wielopoziomowe nawilżenie, niezbędne do funkcjonowania bariery.
Ceramidy
Włączenie do pielęgnacji ceramidów jest elementem uszczelniania naskórka. Wybierz serum dopasowane do potrzeb Twojej skóry:
CERAMIDE TOUCH – dla skóry mieszanej i tłustej. Lekkie serum z 2% kompleksem ceramidów, które natychmiast koi, odbudowuje barierę hydrolipidową i wzmacnia odporność skóry, nie obciążając jej.
CERAMIDE SHIELD – dla skóry suchej, odwodnionej i dojrzałej. Bogate serum z 3% kompleksem ceramidów i 1% ekstraktem z wąkroty azjatyckiej. Działa jak kompres regenerujący, intensywnie nawilża, koi podrażnienia i przywraca gładkość.
Pielęgnacja uzupełniająca
Dla bardzo uszkodzonej i wrażliwej skóry, jako intensywną kurację regenerującą, polecamy CERAMIDE HUG MASK. Ultraregenerująca maska z 3% kompleksem ceramidów, wąkrotą azjatycką, trehalozą i skwalanem to idealne rozwiązanie na szybką odbudowę bariery hydrolipidowej – koi podrażnienia i zapewnia natychmiastowy komfort.
Podsumowanie
Klucz do sukcesu leży w świadomej pielęgnacji. Zamiast walczyć z objawami, musisz przywrócić skórze naturalną równowagę. Zacznij od eliminacji agresji, aktywnie wzmacniaj barierę ceramidami i dostarczaj dobrym bakteriom prebiotyków. Pamiętaj, że zdrowe nawyki (sen i dieta) wzmacniają ten efekt od wewnątrz. Wprowadź 5 kroków regeneracji w życie, aby odzyskać zdrową, spokojną skórę, która sama potrafi się bronić.
Źródła wiedzy:
- The microbiome of the skin [online] https://www.termedia.pl/The-microbiome-of-the-skin,56,32726,1,1.html [dostęp: 3.12.2025]
- Mikrobiom, a właściwości barierowe warstwy rogowej [online] https://aesthetica.com.pl/clients/25/pdf/AE_19_76-82.pdf [dostęp: 1.12.2025]
- Mikrobiom człowieka [online] http://am-online.org/web/archiwum/vol561201733.pdf [dostęp: 3.12.2025]
Wpis zawiera rekomendacje własnych produktów i ma charakter wyłącznie informacyjny – nie powinien stanowić lub zastępować profesjonalnej porady medycznej.
Autorka wpisu: Julita Szlendak
Kosmetolog
Ekspertka ds. pielęgnacji
konsultacje@veolibotanica.pl







